کتاب تاریخ قرون وسطی ، بدعت و تفتیش عقاید
نوشته : جنیفر کولپاکوف دین
سال : 2011
***
1.اولین سیاست کلیسا مقابله با بدعت کاتارها:
کلیسا سرسختانه با بدعت مبارزه می کرد. بدعت یعنی هر چیزی که اقتدار کلیسا را بر هم بزند. و چه چیز اقتدار کلیسا را بر هم می زند. عقاید انحرافی . پس تفتیش عقاید می کردند که به توبه یا مرگ منجر میشد. این اوایل حکومت کلیسا محور بود.
مثلا از صومعه کلن آلمان به پاپ گزارش می رسد. که بدعت مشاهده می شود. و مردم عقاید مذهبی غیرعادی دارند.آنها به جای روحانی از افراد پاکی به نام برگزیدگان پیروی می کنند. آنها می گویند برزخی وجود ندارد. و آدم مستقیم به بهشت و جهنم می رود. و شیر نمی نوشند چون حاصل آمیزش جنسی است. یا خوردن گوشت مثل قتل است.پاپ به مبلغان دستور تفتیش می دهد. و می روند یکی یکی پیدا می کنند. که می شود دادگاه تفتیش عقاید ، و آخرش یا مرگ است یا توبه.
گزارشات زیادی از بدعت از فرانسه و آلمان و ایتالیا به گوش پاپ می رسد. پاپ تصمیم به اقتدار می گیرد. و با بدعت مبارزه می کند.
از دید ما بومی گرایی است و از دید پاپ بدعت است.
2.دومین سیاست کلیسا مقابله با بدعت فقرا:
در فرانسه و ایتالیا پاپ مشکل دیگر داشت. فردی بود به نام والدس در فرانسه که با اعمال شیطانی ثروت هنگفت داشت. او تحت تاثیر یک فرد مسیحی ثروت خود را به فقرا می بخشد. و شروع به تبلیغ آن در بین توانایان می گوید. موج تبلیغ او به ایتالیا هم می رسد.اسقف فرانسه با هماهنگی پاپ تبلیغ او را قبول نکرده و بدعت می شمارد.کلیسا اجازه نمی دهد، هم به دلیل اقتدار و هم به دلیل این که از طریق کلیسا نیست.والدس جنبش فقرا را راه انداخت و این بدعت برای کلیسا بود.کلیسا می گفت والدس ها کفاره گناه نمی دهند و عبادت نمی کند. و به والدس قداست نمی داد . چون کلیسا به والدسی ها قداست نداد کشمکش هایی شروع شد. و کلیسا با این بدعت هم مقابله می کرد.سر و ته حرف پاپ این بود که موعظه کار ماست. و خودمان فقر داوطلبانه را ترویج می کنیم.در ایتالیا هم فرانسیس دارایی خود را اهدا کرد و زندگی فقیرانه پیشه کرد.
3.تفتیش عقاید:
بازرس : برادرت عضو فرقه ی فلان است؟
فرد : نیست. سه سال است او را ندیدم.
اینطوری هر فرد باید 3 بار در سال اعتراف و معاینه در کلیسا می شد. و کلیسا بازرس داشت. تا بدعت و عضویت در فرقه ها به وجود نیایید.و بهش می گفتند دادگاه تفتیش عقاید.تفتیش عقاید تا بدعت صفر.
4. مقابله با بدعت موعظه : در میانه ی عمر کلیسا یکی از بدعت ها این بود . که الهی دانان عرفانی زیادی در آلمان و فرانسه شکل گرفت . مثل الهی قمشه ایه ما . اینها تعارض نداشتند. و صرفا چون پاپ می گفت موعظه کار کلیسا است. و بدعت برای اقتدار کلیسا است، مخالفت میکرد. این الهی دانان عموما فقیر هم بودند وهم دستی بر فلسفه داشتند. در آلمان مگنوس و در فرانسه اکهارت بود. مشکل دیگر که بدعت در اقتدار معنوی کلیسا بود ، زنان مذهبی غیر روحانی بود. پاپ چون کار موعظه را کار کلیسا می دانست. راهبه ها یا روحانی های زن را افزایش میداد.
5. مقابله با بدعت جادو : از شاخصه های اوایل حکومت کلیسا ، گستردگی جادو و طلسم و طالع بینی بین کارگر و دهقان و حاکم و خواص و عوام است. با ورد عشق را زیاد کردن.با ورد شفا دادن . با ورد نفرین کردن ، با ورد محصول و رزق و روزی را زیاد کردن.
که از لحاظ کلیسا بدعت در اقتدار کلیسا بود. و پاپ صریحا مخالف بود. و آن را با دعاهای دینی تبدیل می کرد و به کلیسا میسپرد. و تعارض ها را سرکوب می کرد.به طوری که با تلاش های پاپ در اواسط حکومت کلیسا بیشتر بین زنان بود و عموما نسبت به مردان بود.از شاخص های اوایل حکومت کلیسا این بود که مسیحیان و یهودیان اصلا نمی توانستند همدیگر را تحمل کنند. جنگ صلیبی هم مال اوایل حکومت کلیسا بود. که با نزدیک شدن به اواخر حکومت کلیسا از شدت آن خیلی زیاد کاسته شد.
6. مقابله با بدعت دانشگاه در برابر کلیسا : این اتفاق در نیمه عمر حکومت کلیسا است. البته هیچ گاه دانشگاه بر کلیسا فایق نیامد.و تنها نتیجه اش تحریک کلیسا بر تعطیل کردن استدلال و استفاده از اجبار به جای اقناع است. رهبر این جریان ویکلیف از انگلستان یک الهی دان زاهد ، با تقوا و در مسیر دین است.از شغلش کنار می گذارند و بعدها به جرم بدعت در امور مربوط به اقتدار کلیسا به مرگ محکوم می شود. در این دوره چند مورد خلع لباس روحانی و چند شورش به چشم می خورد.کشور چک هم مبدا روحانیون استاد دانشگاه است که شاخص ترین آن یان هوس است به قولی در قلمرو کلیسا ساکنان چک تندرو تر بودند.که به مرگ محکوم میشود. یواش یواش پیوندهای شغلی به چشم می خورد.در کشور چک ، در بعضی خانه ها روسپی به چشم میخورد. و کشور چک توسط اصلاح طلبان از اقشار کشاورز و زن و روحانی و .... فتح می شود و قلعه ی اصلاح طلبان می شود. چکی ها به نیابت از رهبرشان هوس . جنبش هوسی را تشکیل می دهند.